Những hình ảnh gây sốc của TikToker Việt
Khi những hiện tượng “trời ơi đất hỡi” trở thành “idol”
Gần đây, mạng xã hội đã dậy sóng vì video của TikToker Việt, Nờ Ô Nô. Trong video, anh chàng này đi hỏi những người vô gia cư về món ăn mà họ thích, sau đó mua và tặng cho họ. Tuy nhiên, cách diễn đạt của Nờ Ô Nô mang tính miệt thị, khó nghe với những từ ngữ như “Hello (xin chào) bà già nghèo khổ giữa trời đông cô đơn”, “nghèo mà còn chê đồ ăn”, “bớt nghèo lại đi nha, không ai giúp hoài đâu”… Mặc dù video này gây phản ứng dữ dội từ cộng đồng mạng, nhưng chỉ trong một ngày, video này đã thu về hơn 4,6 triệu lượt xem.
Nờ Ô Nô là một TikToker nổi tiếng với hơn 1 triệu lượt theo dõi và nhiều video đạt hàng trăm nghìn, hàng triệu lượt xem. Tuy nhiên, thay vì tạo ra những nội dung tích cực, anh chàng này đã nhiều lần gây phẫn nộ với những nội dung bẩn nhằm câu view. Thậm chí, cách đây hai tháng, Nờ Ô Nô đã bị nhiều quán ăn “miễn tiếp” vì những video nhận xét thiếu thiện chí về món ăn. Tuy nhiên, anh ta vẫn phớt lờ, vì càng gây ồn ào thì càng được mọi người biết đến.
Những hậu quả của sự nổi tiếng ảo
Ứng dụng TikTok, với khả năng tạo ra những video ngắn và dễ lan truyền trên mạng xã hội, đã giúp rất nhiều người trở nên nổi tiếng. Những người trẻ hiện nay chỉ cần tạo kênh TikTok và quay những video ngắn với những chiêu trò gây sốc, họ có thể dễ dàng trở nên nổi tiếng và được biết đến trên toàn thế giới. Có người xây dựng hình ảnh kỳ quặc và thực hiện những hành động kệch cỡm để thu hút sự chú ý. Có người tham gia các thử thách ăn thịt sống, cá sống, và những trò mạo hiểm như ngồi trên băng chuyền sân bay, nhảy múa gần máy bay cất cánh, nằm trên đường ray khi tàu sắp đến… để làm hài lòng người hâm mộ. Có người lại đóng vai “ban giám khảo” để đánh giá các quán ăn, và cố tình phê phán món ăn để tăng tương tác. Có người khoe da thịt, ăn mặc thiếu vải, khoe khoang chuyện “giường chiếu”, và phát ngôn phản cảm…
Những hình ảnh và video này đã giúp nhiều người nổi tiếng từ không gian ảo trở thành những ngôi sao có hàng nghìn, hàng triệu người theo dõi. Tuy nhiên, những chiêu trò này của nhiều TikToker đã khiến nhiều người trở thành nạn nhân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và danh dự của họ. Một số chủ tài khoản đã biến TikTok thành công cụ kiếm tiền trung gian bằng cách liên kết tài khoản với các trang 18+ có thu phí hoặc liên quan đến đánh bạc và cá độ trực tuyến.
Hậu quả của những video phản cảm
Nhiều video với nội dung gây phản cảm đã lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội, tạo ra những trào lưu. Tuy nhiên, không ít trào lưu trên TikTok đã gây nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ em, như thử thách ăn mật ong đông lạnh, đóng cửa phòng dọa ma trẻ… Nguy hiểm hơn, có trường hợp bốn học sinh mô phỏng video trên TikTok và ném đá vào xe ô tô đang di chuyển trên đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai; hay bé trai 10 tuổi ở TP.HCM nhập viện do vẹo cổ và đầu nghiêng sang một bên sau khi bắt chước một trò chơi nguy hiểm trên mạng xã hội.
Dường như danh hiệu thần tượng đã trở nên quá sức với các TikToker khi họ không nhận ra hoặc cố tình không nhận ra sức mạnh từ thế giới ảo mà mình tạo ra có thể gây ra những hậu quả thật, và từ đó họ phải chịu trách nhiệm hơn với hành động của mình.
Án phạt đối với những hành vi trái phép
Trước phản ứng của dư luận, các cơ quan chức năng đã xử phạt Phạm Đức Tuấn (chủ tài khoản TikTok Nờ Ô Nô) 7,5 triệu đồng vì sử dụng từ ngữ phản cảm trong hoạt động từ thiện. TikTok cũng đã cấm vĩnh viễn tài khoản Nờ Ô Nô và có thể chặn người dùng này tạo tài khoản mới trên cùng thiết bị.
Cũng trong thời gian gần đây, nhiều người làm nội dung bẩn trên YouTube, TikTok, Facebook tại Việt Nam đã bị xử phạt. Ví dụ, Hưng Vlog đã phải nộp tổng cộng 17,5 triệu đồng vì đăng video nấu cháo gà nguyên lông và lấy cắp tiền trong heo đất. Vào giữa tháng 6, Công an quận Đống Đa, Hà Nội cũng đã xử lý hai trường hợp V.M.H và T.D.H vì sử dụng trái phép trang phục công an nhân dân để quảng cáo trên TikTok mà không có liên quan đến lực lượng công an. Cuối tháng 8, TikToker H.M đã bị phạt 10 triệu đồng vì nói xấu người miền Trung. Vào ngày 23/11, công an Hà Nội cũng đã xử phạt hai “quái xế” tuổi teen lái xe máy bằng chân trên đại lộ Thăng Long để quay video đăng trên TikTok…
Cộng đồng mạng cũng đã mạnh tay hơn đối với những TikToker sử dụng chiêu trò. Một số chủ quán, nhà hàng đã treo biển cấm cửa đối với những Tiktoker đánh giá ẩm thực không chính xác và nhận được sự ủng hộ từ phía khách hàng. Một số khác đã tẩy chay những người tạo nội dung bẩn, như là sự tẩy chay TikToker Nờ Ô Nô vì miệt thị người nghèo trong hoạt động từ thiện.
Theo chuyên gia xã hội học, PGS. TS Lưu Hồng Minh, để đối phó với những trào lưu TikTok phản cảm, cách tốt nhất là bỏ qua, không xem, không bình luận. Bởi khi mọi người càng chửi bới, càng bình luận, video lại càng lan truyền và đạt được mục đích của người tạo ra. Ông cũng cho rằng TikTok nên có quy định, xóa hoặc chặn hết những video có nội dung độc hại. Ngoài ra, các cơ quan có thẩm quyền cũng nên có quy định để kiểm soát và hạn chế nội dung trên nền tảng số, tạo ra một môi trường vui chơi lành mạnh.
Theo pháp luật, mọi hoạt động trên mạng xã hội đều phải tuân thủ quy định của pháp luật. Luật An ninh mạng năm 2018 đã quy định rõ về những hành vi vi phạm trên mạng internet như xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác, và vi phạm chuẩn mực đạo đức, thuần phong mỹ tục. Nghị định số 15/2020/NĐ-CP về xử phạt hành chính cũng có quy định về chế tài đối với việc cung cấp, chia sẻ thông tin, văn hóa phẩm trái đạo đức xã hội. Những vi phạm này có thể bị phạt từ 5 đến 10 triệu đồng hoặc ở khung hình phạt từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng tuỳ theo mức độ vi phạm.
Về pháp lý, việc cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân có thể bị phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 70 triệu đồng. Ngoài ra, theo Đạo luật Dân sự 2015, người có hành vi tự ý chụp ảnh, quay và sử dụng hình ảnh của người khác mà không có sự đồng ý, nếu làm hại đến danh dự và nhân phẩm của người đó, có thể bị xem là vi phạm pháp luật. Những cá nhân, tổ chức bị ảnh hưởng còn có quyền khởi kiện dân sự để yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Nguồn: Tin Hành Lang