Gỡ nút thắt về nguyên vật liệu cho các dự án cao tốc
Hiện tại, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có 8 dự án cao tốc dài hơn 460km, với tổng mức đầu tư khoảng 94.400 tỷ đồng. Các dự án này bao gồm: dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông đoạn Cần Thơ – Cà Mau, cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, cao tốc Cao Lãnh – An Hữu, cao tốc Mỹ An – Cao Lãnh, cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ, Cầu Mỹ Thuận 2, Cao Lãnh – Lộ Tẻ và cao tốc Lộ Tẻ – Rạch Sỏi.
Tuy việc triển khai các dự án đã thuận lợi, tuy nhiên, vẫn có một số khó khăn và vướng mắc liên quan đến việc giải phóng mặt bằng và nguồn vật liệu đắp nền đường. Đặc biệt, việc giải phóng và bàn giao mặt bằng cơ bản để đáp ứng yêu cầu thi công vẫn còn kéo dài ở một số khu vực, ảnh hưởng đến tiến độ và hoàn thành các dự án.
Đối với nguồn vật liệu đắp nền, các dự án đã xác định được nguồn cung, tuy nhiên, nếu không khẩn trương hoàn thành các thủ tục cung cấp vật liệu, sẽ ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Hiện chỉ có tỉnh Đồng Tháp đã xác định đủ nguồn vật liệu cung cấp cho dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông đoạn Cần Thơ – Cà Mau, trong khi các tỉnh An Giang và Vĩnh Long chưa đủ nguồn cung cấp vật liệu cho dự án này.
Sau khi lắng nghe ý kiến các lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có vai trò chiến lược quan trọng về chính trị, kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng và ngoại giao của cả nước, đặc biệt là trung tâm nông nghiệp. Các chủ trương, chính sách đã được Đảng và Nhà nước ban hành nhằm phát triển vùng này.
Trong những năm qua, đã có nhiều chủ trương, chính sách và giải pháp được triển khai để phát huy tiềm năng, lợi thế của Đồng bằng sông Cửu Long. Quá trình thực hiện chủ trương của Đảng và triển khai các dự án đã được thực hiện tích cực và có hệ thống. Đồng bằng sông Cửu Long đã được đầu tư, tạo đột phá về cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông.
Hiện nay, vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã hoàn thành 5 quy hoạch về hạ tầng giao thông, bao gồm quy hoạch giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, đường biển và hàng không. Các trục đường bộ cao tốc chính của khu vực đã dần hình thành.
Tuy nhiên, việc triển khai các dự án giao thông vẫn còn khó khăn. Các vấn đề phải được giải quyết bao gồm: giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu đắp nền đường, công tác quản lý dự án, năng lực của nhà thầu và các thủ tục liên quan đến giải ngân và điều kiện thi công.
Tăng cấp vốn cho các dự án ODA
Hiện tại, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có tổng cộng 62 dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài, với tổng số vốn 56.442 tỷ đồng (tương đương 2,8 tỷ USD). Trong giai đoạn 2021-2025, các dự án của vùng này được giao 15.174 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc giải ngân vốn ODA vẫn chưa đạt mức cao và thấp hơn so với mức trung bình của cả nước.
Các dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài được triển khai chậm do gặp khó khăn và vướng mắc chủ yếu trong việc điều chỉnh quy trình, thủ tục, phương thức trao đổi với các đối tác phát triển và việc bố trí kế hoạch vốn vay. Điều này đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo mở rộng và linh hoạt hơn trong việc vay vốn ODA cho các dự án và cung cấp 90% vốn vay nước ngoài cho các dự án của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Điều này nhằm chuẩn bị tốt cho triển khai các dự án mới, gỡ khó khăn và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và vốn ODA cho vùng này.
Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương tăng cường quản lý và giám sát tiến độ thực hiện các dự án và xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện các nhiệm vụ được giao. Các sở, ban ngành cần tiến hành rà soát và hoàn thiện hồ sơ đề xuất dự án, đảm bảo đúng quy định và tiến độ triển khai. Ngoài ra, cần tạo điều kiện thuận lợi và giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án.
Đối với các dự án chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, Thủ tướng yêu cầu các địa phương triển khai công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư để đảm bảo bàn giao 100% diện tích mặt bằng trong quý III năm 2023.
Tóm lại, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo một số biện pháp quan trọng nhằm gỡ nút thắt và thúc đẩy tiến độ các dự án cao tốc và vốn ODA tại Đồng bằng sông Cửu Long. Qua đó, hy vọng vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ phát triển mạnh mẽ và đạt được sự thịnh vượng và hạnh phúc cho nhân dân.