Sự thú vị của việc sống giữa nghĩa trang
Cuối buổi chiều, sau khi rời công trường, ông Chương Quang Đại (49 tuổi) vẫn thường nằm ngủ trên chiếc võng giữa khu vực nghĩa trang Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân, TP.HCM). Ông Đại thích lui đến đây để tận hưởng không khí mát mẻ khi thành phố đang chịu sự nóng bức của mùa hè. Đối mặt với mưa bão, ông cũng đã mua thêm bạt và vải che để bảo vệ khỏi các yếu tố thời tiết bất lợi.
Ông chia sẻ: “Tôi thường ở đây cho đến 12 giờ đêm, trong dịp Tết thì thậm chí có thể tới 3 giờ s.á.ng. Nhưng tôi không bao giờ sợ hãi. Tôi đã sống giữa nghĩa trang từ lâu, và cảm nhận rằng an ninh đã được đảm bảo sau khi quy hoạch được thực hiện. Ngay cả trong dịp Tết, tôi vẫn thắp nhang và cúng kiếng cho nhiều khu mộ”.
Dù khu vực này đã được quy hoạch nhưng trong hơn 20 năm qua, hàng chục gia đình vẫn quyết định ở lại sống giữa khu nghĩa trang Bình Hưng Hòa.
Khoảng thời gian khó khăn trong di dời nghĩa trang
Đầu năm 2023, UBND quận Bình Tân tiếp tục thừa nhận rằng việc di dời nghĩa trang Bình Hưng Hòa gặp nhiều khó khăn.
Theo đó, khu nghĩa trang này có diện tích tổng cộng hơn 53ha với gần 54.000 ngôi mộ, là nơi an nghỉ lớn nhất tại TP.HCM. Từ năm 2010, UBND TP.HCM đã nhất trí di dời toàn bộ khu vực này để tạo ra các khu dân cư phức hợp và trung tâm thương mại.
Tuy nhiên, sau hơn 20 năm trôi qua, công việc di dời vẫn chưa thể hoàn thành. Hơn 300.000 hộ dân vẫn phải chịu ảnh hưởng từ tình trạng an ninh không ổn định và ô nhiễm môi trường.
Trong khu vực nghĩa trang, vẫn còn hơn chục gia đình quyết định ở lại và sinh sống. Một số trong số họ vẫn giữ nguồn sống nhờ vào công việc trông coi, chăm sóc và dọn dẹp các khu mộ.
Con đường dẫn vào nghĩa trang hiện nay chỉ là một con đường đất, trên đó có một số ngôi nhà tạm bợ. Nhờ vào quy hoạch, khu vực trước đây được dùng để chôn cất đã trở nên trống rải và được bao phủ bởi nhiều cây xanh.
Một người dân sống trong khu vực trọ giữa nghĩa trang cho biết, dân cư ở đây chủ yếu là thợ hồ và người bán hàng rong. Với giá thuê nhà rẻ và bởi đã sống ở đây từ lâu, họ chưa có ý định rời đi.
Giữa buổi trưa, chị Trang (45 tuổi) vẫn tiếp tục bán cà phê cho khách. Hai tháng trước đó, chị quyết định mở quán nước giữa nghĩa trang, nhằm phục vụ những gia đình trong khu vực và cải thiện thu nhập.
Chị chia sẻ: “Dù số lượng hộ gia đình ở đây không nhiều, nhưng mọi người đều ủng hộ, nên mỗi ngày tôi vẫn có thu nhập từ 80.000-100.000 đồng để đóng tiền thuê nhà trọ”.
Chị Trang đã sống ở khu vực nghĩa trang trong gần 20 năm. Trước đây, khu vực này được bao quanh bởi các mộ, gây điều kiện thuận lợi cho các hoạt động trộm cắp và tệ nạn xã hội. Tuy nhiên, gần đây, nhờ có sự hiện diện liên tục của lực lượng chức năng trong các tuần tra, nhà chị luôn được đảm bảo an toàn.
Chị nói thêm: “Nghĩa trang đã đóng cửa từ lâu, và nhiều mộ cũng đã được di dời. Vì cuộc sống khó khăn nên chúng tôi chấp nhận việc thuê nhà ở đây để sinh sống”.
Niềm vui khi nghĩa trang được quy hoạch
Năm 2014, dự án di dời nghĩa trang Bình Hưng Hòa đã được thành lập, được chia thành 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 đã bắt đầu từ năm 2014, với mục tiêu di dời hơn 15.000 ngôi mộ trên diện tích 12ha. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn còn 1.800 ngôi mộ chưa được di dời đi.
Giai đoạn 2 bắt đầu từ năm 2019, với mục tiêu di dời hơn 13.000 ngôi mộ. Quận Bình Tân đã hoàn thành hơn 50% công việc, tuy nhiên vẫn còn hơn 5.000 ngôi mộ chưa được di dời.
Trong thời gian tới, UBND quận Bình Tân đang lên kế hoạch xin ý kiến thành phố để tiếp tục giai đoạn 3, dự kiến di dời hơn 21.000 ngôi mộ trên diện tích còn lại 16ha.
Theo quy hoạch, khu nghĩa trang Bình Hưng Hòa sẽ được sử dụng để xây dựng các dự án phức hợp, trung tâm thương mại và nhà cao tầng. Đồng thời, 16ha diện tích còn lại của giai đoạn 3 sẽ được chỉ định thành công viên và không gian công cộng.
Ông Nguyễn Minh Nhựt – Chủ tịch UBND quận Bình Tân đã chia sẻ: “Quận đang xin ý kiến thành phố để không thực hiện việc xây dựng các công trình thương mại, nhà cao tầng. Sau khi nghĩa trang được di dời, toàn bộ khu đất sẽ được chuyển đổi thành 2 cụm trường học, công viên cây xanh, khu thể thao, quảng trường và một số công trình công cộng khác”.
Chị Trang đã luôn quan tâm đến thông tin về quy hoạch nghĩa trang Bình Hưng Hòa. Đầu năm nay, khi nghe tin UBND quận Bình Tân quyết định biến nghĩa trang thành không gian công cộng, chị rất phấn khởi.
Chị nói: “Tôi sống ở thành phố để cho con có cơ hội học tập. Đến giờ, con cũng sắp tốt nghiệp từ trường cao đẳng, nên tôi đã hoàn thành ước mơ của mình. Nếu nhà nước quy hoạch thành công viên, trường học, thì tất cả mọi người ở đây cũng đồng ý”.
Ông Công cho biết rằng, mặc dù chưa có kế hoạch gì cho tương lai, nhưng ông vẫn rất mừng nếu thành phố quyết định xây dựng dự án lớn trên khu đất nghĩa trang. Đối với ông, khu vực trước đây rất phức tạp, việc biến nó thành công trình công cộng sẽ mang lại lợi ích cho những hộ gia đình sống xung quanh.
Gia đình ông Đại đã từ lâu có kế hoạch đón đầu các công trình công cộng trên khu nghĩa trang. Trong tương lai gần, ông và vợ sẽ tham gia đấu thầu mặt bằng để mở quán nước phục vụ công nhân và cư dân trong khu vực.
Ông nói: “Việc kinh doanh quán nước không chỉ giúp chúng tôi tạo thu nhập mà còn phù hợp với chính sách quy hoạch của nhà nước. Tôi rất hài lòng với điều này”.
Nguồn: Dantri