Tháo chạy trước “cơn thịnh nộ của hà bá”
“Không còn gì hết” là hoàn cảnh của gần 60 người dân bị ảnh hưởng bởi trận sạt lở kinh hoàng vào chiều ngày 5/12. Trong vài giờ ngắn ngủi, họ chỉ kịp tháo chạy khỏi “miệng hà bá” với tốc độ cực nhanh, chấp nhận mất tất cả như nhà ở, tài sản, và đất đai…
Tình cảnh tại hiện trường sạt lở
Ghi nhận của phóng viên tại hiện trường sạt lở ở ấp Bình Thuận 1, xã Hòa Ninh, huyện Long Hồ, Vĩnh Long, chỉ còn 2 căn nhà trơ trọi giữa biển nước mênh mông. Trận sạt lở đã làm vỡ đê bao, sụp 12 căn nhà và cuốn đi 10ha đất vườn của người dân địa phương.
Ông Võ Minh Thảo, một trong số những người bị ảnh hưởng, kể lại rằng khoảng 3h chiều ngày 5/12, ông đang làm vườn khi thấy ao cá bên cạnh có tiếng động, đàn cá nháo nhào quẫy nước tung tóe. Trước khi ông kịp nhận ra chuyện gì đang diễn ra, đất đã nứt và sụt xuống sông. Tình trạng này sau đó đã lan sang nhà ông.
“Tôi nhanh chóng chạy ra phía trước để sử dụng điện thoại ghi lại cảnh mấy chiếc sà lan đang hút cát. Nhìn thấy bờ bị sạt lở, mọi người trên mấy chiếc sà lan vội rút neo và đi. Sau đó, tôi nhanh chóng vào nhà chỉ kịp lấy giấy tờ cá nhân và ảnh của ông bà rồi chạy ra xa khỏi khu vực đó. Khi chạy khoảng vài chục mét, tôi nhìn thấy nhà và cây cối của mình bị sụt xuống sông và bị cuốn trôi theo dòng nước,” ông Thảo nhớ lại.
Trong khi nhà ông Thảo bị cuốn trôi, các hộ dân lân cận vẫn không để ý bởi họ nghĩ rằng những căn nhà cách nhau không xa nhau mà không bị sạt lở lan rộng. Bà Đặng Thị Thẩm (65 tuổi), một trong những người đã mất nhà, nói: “Lúc đó, con cái không có ở nhà, chỉ có tôi và chồng. Chồng tôi đã cất giữ đồ quý giá nhưng không chạy ra ngay vì nghĩ sạt lở không lan rộng. Không lâu sau, đất bắt đầu sạt lở tới nhà và tôi chạy ra ngoài, nhưng chồng tôi vẫn ở bên trong. May mắn là có người kịp thời cứu ông ấy, nếu chậm một chút nữa chắc chắn ông ấy đã mất mạng trong biển nước.”
Ông Nguyễn Văn Nhứt cho biết rằng anh vẫn đang trong tình trạng kinh hoàng và nói từ trước đến nay, ông chưa từng chứng kiến một vụ sạt lở nào kỳ lạ như vậy. Trước đó, không có dấu hiệu nào về nứt nẻ trên nhà cửa hay đất đai. Vụ sạt lở lần này hết sức lạ lùng, dòng nước bất ngờ dâng cao và rút xuống nhanh chóng, xâm nhập vào khu vườn cây và cuốn trôi một số căn nhà.
“Ở đây có nhiều sà lan khai thác cát. Từ khi sạt lở xảy ra, không còn chiếc thuyền nào neo đậu ở đây,” ông Nhứt chỉ vào hướng các chiếc thuyền hút cát thông thường.
Mất nhà, mất Tết!
Tai nạn xảy ra đột ngột, không ai có thể đoán trước được. Ông Thảo đã đầu tư công sức vào việc trồng cây ăn trái trên diện tích nhiều công đất, một vườn lan và hơn 10 cây mai vàng, có giá trị hàng trăm triệu đồng. Ông đã chuẩn bị sẵn sàng, cắt tỉa nhánh cây và dự định bán vài cây trong dịp Tết. Nhưng chỉ trong nháy mắt, tất cả đã biến mất theo dòng nước. Nhìn thấy tài sản mất trắng trước mắt, ông chỉ có thể than van “trời ơi!”.
“Hiện tại, tôi ước tính còn một công đất của tôi, nếu sạt lở kéo dài, có lẽ tôi không còn gì nữa. Tổng tài sản ước tính bị mất là trên 3 tỷ đồng. Tôi vẫn chưa thông báo cho mẹ về việc mất nhà vì lo sẽ gây sốc cho bà, vì bà đã 90 tuổi,” ông Thảo nói một cách tiếc nuối.
Còn bà Thẩm đang trải qua cuộc sống khá khó khăn. Vợ chồng bà là ngư dân câu lưới theo dòng nước, đã tích góp được hơn một cây vàng. Nhưng không ngờ vào một lúc nào đó, tai họa ập đến, tiền bạc và của cải của họ cũng biến mất như cánh cửa hóa hư.
Vào tối ngày xảy ra sạt lở, gia đình bà được sơ tán đến trung tâm văn hóa xã để tạm trú. Ngày 6/12, cả gia đình đã chuyển sang ở trọ. Chi phí hiện tại đang được chính quyền địa phương đảm trách.
“Con trai và con dâu tôi đều làm công nhân, thu nhập thấp và còn phải nuôi 2 đứa con trai học cấp 1. Hiện tại, tôi chỉ mong sớm có một căn nhà để cả gia đình yên ổn. Trong những ngày qua, chính quyền và người hỗ trợ đã đến tặng quà, hỗ trợ chỗ ở, giúp giảm bớt nỗi đau,” bà Thẩm nói với nước mắt.
Chị Đỗ Thị Mỹ cũng rất đau lòng khi nói: “Đời công nhân đã khó khăn, chỉ kiếm đủ để sống qua ngày, mới cất được một căn nhà, nhưng giờ không còn gì nữa. Tết sắp đến, cả gia đình tôi không biết sẽ nương náu ở đâu.”
Trong vòng 2 ngày kể từ khi xảy ra sự cố, Ban Chỉ huy phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn của tỉnh Vĩnh Long đã phối hợp với chính quyền địa phương di dời và sơ tán người dân đến nơi an toàn. Tuy nhiên, tình hình sạt lở tại đây vẫn rất phức tạp, và trước hết, việc đảm bảo tính mạng của người dân là ưu tiên hàng đầu. Các cơ quan chức năng sẽ nhanh chóng tiến hành khảo sát, đưa ra phương án di dời, hỗ trợ và cảnh báo để đảm bảo an toàn cho người dân.
Tính đến hết ngày 6/12, sự cố sạt lở bên bờ sông Cổ Chiên đã làm 12 căn nhà của 12 hộ dân bị thiệt hại và khoảng 10ha đất vườn bao gồm cây sầu riêng, mít, và chôm chôm đã bị cuốn trôi hoàn toàn. Ngoài ra, một căn nhà khác đã xuất hiện nhiều vết nứt và đang rơi xuống sông Cổ Chiên. Ước tính thiệt hại ban đầu là khoảng 35 tỷ đồng.
Đoạn sạt lở có chiều dài khoảng 500m và xâm nhập vào đất liền từ 300m đến 400m. Do đê bao bị vỡ, nước đã tràn vào khu vực này, mức độ sâu lên đến hơn 20m.
Hiện tại, 6 hộ dân đã được chính quyền địa phương hỗ trợ chỗ ở tạm thời.