Giữ Vành Đai 3 TP.HCM, Hãy Xây Dựng Các Công Trình Giao Thông Và Khu Đô Thị Liên Kết
TS Nguyễn Xuân Thành trình bày tham luận tại hội thảo – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Phát biểu tại hội thảo về Vành Đai 3 TP.HCM do báo Tuổi Trẻ phối hợp với Cổng Thông Tin Điện Tử Chính Phủ tổ chức ngày 2-12, TS Nguyễn Xuân Thành đánh giá các dự án giao thông trọng điểm trong vùng, bao gồm Vành Đai 3, mặc dù đầu tư đòi hỏi chi phí cao nhưng lại mang lại lợi ích kinh tế lớn, với suất sinh lợi kinh tế từ 16% đến 28%.
Thách Thức Nằm Ở Việc Thực Hiện
“Thách thức của dự án Vành Đai 3 nằm ở việc thực hiện. Bài học cho thấy cả 3 vành đai quy hoạch đều chưa hoàn chỉnh”, ông Thành nhấn mạnh và đưa ra 4 kinh nghiệm quốc tế trong việc xây dựng vành đai giao thông.
Thứ nhất
Theo ông Thành, với việc chuẩn bị nguồn vốn, cơ chế chính sách đặc thù và khả năng thực hiện của doanh nghiệp, thách thức lớn nhất trong việc xây dựng Vành Đai 3 hiện nay là áp lực xã hội đặt lên vai trò điều phối của lãnh đạo các địa phương. Câu chuyện xây dựng vành đai ở Hàn Quốc, Nhật Bản, và Trung Quốc cũng đều đặt trách nhiệm lên lãnh đạo.
Thứ hai
Khi xây dựng Vành Đai 3, không chỉ tập trung vào việc xây dựng đường vòng quanh thành phố mà còn cần quy hoạch và xây dựng các đường cao tốc vòng quanh và các tuyến đường cao tốc kết nối với Vành Đai 3. Nếu chỉ xây dựng đường vòng quanh mà không kết nối với các đường cao tốc, hiệu quả sẽ rất thấp. Nếu không kết nối được cả đường cao tốc vòng quanh và đường cao tốc kết nối với Vành Đai 3, lợi ích sẽ giảm đi nhiều.
Thứ ba
Xây dựng Vành Đai 3 phải được liên kết với phát triển đô thị. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy việc phát triển đô thị phải đi đôi với việc xây dựng Vành Đai, ưu tiên lợi ích giao thông trước, sau đó mới đến lợi ích bất động sản.
Ở thành phố Ahmedabad (Ấn Độ), thành công khi xây dựng Vành Đai 3 được kết hợp với thu hồi đất và quy hoạch lại, tạo quỹ đất công rồi bán đấu giá để giao cho chủ đầu tư triển khai dự án. Hình thức phát triển này giúp khắc phục việc phát triển đô thị theo mô hình tự phát.
Thứ tư
Ông Thành đề cập đến việc tạo ra các cơ chế đặc thù riêng cho Vành Đai 3, và các địa phương có thể đề xuất áp dụng các cơ chế này cho các dự án hạ tầng khác, liên kết với Vành Đai 3. Điều này tạo cơ sở để sau đó hợp lý hóa và áp dụng cho cả vùng và cả nước.
Tập Trung Giải Quyết Vấn Đề Thu Hồi Đất
TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, trình bày nội dung các cơ chế, chính sách cần tháo gỡ để thúc đẩy phát triển vùng Đông Nam Bộ – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Nói về vấn đề thể chế, TS Nguyễn Sĩ Dũng – nguyên phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội – nhận định rằng việc xây dựng Vành Đai 3 là dự án quan trọng không chỉ về phát triển kinh tế và xã hội mà còn về phát triển thể chế.
“Đây là lần đầu tiên một dự án liên kết 4 tỉnh trong vùng do các địa phương tự điều phối và không có sự điều phối trung ương (ở đây là Bộ Giao thông vận tải). Nếu dự án thành công, nó sẽ mở ra khả năng xây dựng thể chế liên kết vùng – điều mà hiện tại chưa thực hiện được”, ông Dũng nhấn mạnh.
Ông Dũng cũng chú ý đến việc giải quyết vấn đề đền bù và giải phóng mặt bằng. Ông đề nghị tính toán đầy đủ giá trị đền bù, dựa trên loại đất, vị trí đất… để đảm bảo quyền lợi của người dân và thu hồi đất dễ dàng hơn. Nếu chỉ tính giá theo loại đất, việc giải phóng mặt bằng sẽ rất khó khăn.
Ông Dũng cũng đề xuất cần xem xét việc tái định cư tại chỗ để làm hài lòng người dân. Người dân thường có tình cảm đặc biệt với quê hương, với đất đai mà tổ tiên đã sống hàng ngàn đời. Do đó, nếu được ở lại gần đó thì sẽ tốt hơn.
Cần Có Quy Hoạch Đồng Bộ Phát Triển Khu Đô Thị và Khu Công Nghiệp
Một chuyên gia cho biết ở Nhật Bản và Hàn Quốc có Bộ Giao thông và Đất đai, tức là việc phát triển hạ tầng gắn liền với việc phát triển đô thị, khu công nghiệp, logistics…
Vì vậy, khi quy hoạch phát triển hạ tầng, cần có quy hoạch đồng bộ phát triển khu đô thị, khu công nghiệp và các tiện ích hạ tầng để đáp ứng sự phát triển của cộng đồng dân cư trong tương lai gần.
Nguồn: Tin Hành Lang