Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko (Ảnh: Reuters)
Trang tin Belta đưa tin vào ngày 30/6 cho biết, Tổng thống Alexander Lukashenko của Belarus đã tuyên bố rằng đất nước này là một địa điểm đáng tin cậy để đặt vũ khí hạt nhân chiến thuật và việc Nga triển khai loại vũ khí này tại Belarus là hoàn toàn đúng đắn.
Ông Lukashenko cũng đã nhấn mạnh rằng: “Tôi tự tin rằng chúng tôi sẽ không bao giờ phải sử dụng những loại vũ khí này trên lãnh thổ của chúng tôi. Không có kẻ thù nào có thể xâm nhập vào đất nước của chúng tôi”.
Hồi tháng 5, Bộ trưởng Quốc phòng của Nga và Belarus đã ký kết thỏa thuận cho phép triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus, một quốc gia láng giềng của Nga.
Ngày 17/6, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã xác nhận rằng, các loại vũ khí hạt nhân chiến thuật đầu tiên của Nga đã được chuyển đến Belarus theo thỏa thuận giữa hai nước.
“Đây chỉ là lô hàng đầu tiên. Chúng tôi sẽ hoàn thành việc chuyển giao các lô hàng còn lại vào cuối mùa hè hoặc cuối năm 2023”, ông Putin cho biết. Ông cũng nhấn mạnh rằng hiện tại, ông không nghĩ rằng Nga cần sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov đã khẳng định vào ngày 30/6 rằng việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus không vi phạm Hiệp ước về Chống phổ biến vũ khí Hạt nhân năm 1968 (NPT). Ông cho biết Moscow vẫn giữ quyền kiểm soát đối với loại vũ khí này.
Vũ khí hạt nhân chiến thuật là loại vũ khí được thiết kế để sử dụng trên chiến trường, có kích thước nhỏ gọn hơn và được sử dụng ở khoảng cách gần, khác với vũ khí hạt nhân chiến lược được sử dụng để tấn công các mục tiêu chiến lược ở khoảng cách xa. Đây là lần đầu tiên Nga triển khai vũ khí hạt nhân ngoài lãnh thổ của mình kể từ khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991.
Belarus, một đồng minh của Nga, có đường biên giới dài 1.250km với các nước thành viên NATO như Latvia, Lithuania và Ba Lan. Nga và Belarus đã nhiều lần cáo buộc phương Tây cố gắng phá hoại quốc gia này, vì vậy việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật là cần thiết để đe dọa. Trong khi đó, chính phủ của Tổng thống Lukashenko đã khẳng định rằng họ sẽ không tham gia vào các chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine.
Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh các quan chức phương Tây đang lo ngại rằng Ukraine có thể dễ bị tổn thương trong một cuộc tập kích từ Belarus, sau khi nhà lãnh đạo tập đoàn quân sự tư nhân Nga Wagner là Yevgeny Prigozhin đã di chuyển đến đó.
Sau cuộc nổi loạn bất thành ở Nga vào ngày 24/6, lãnh đạo của Wagner đã đồng ý chuyển đến Belarus. Tuy nhiên, kể từ đó, ông này chưa xuất hiện và không rõ liệu ông có đã chuyển một phần các chiến binh Wagner đến Belarus hay không. Các nguồn tin phương Tây cho biết rằng, Wagner có vẻ như được phép xây dựng một trại dã chiến trong một căn cứ quân sự bỏ không của Belarus.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã yêu cầu quân đội nước này tăng cường phòng thủ tại khu vực biên giới phía bắc, giáp với Belarus.